เด็กปฐมวัย (0-6 ปี) เป็นช่วงเวลาสำคัญของการพัฒนาศักยภาพและการสร้างพื้นฐานการเรียนรู้ของเด็ก
ศาสตราจารย์ James J. Heckman จาก University of Chicago
ได้ศึกษาผลกระทบของโครงการพัฒนาเด็กปฐมวัยภายใต้ โครงการ Perry Preschool
ระบุว่า การลงทุนพัฒนาเด็กปฐมวัย จะให้อัตราผลตอบแทนมากถึงร้อยละ 7-10
โดยพบว่า เด็กที่ได้รับการเลี้ยงดูที่ดีทั้ง สารอาหาร และการดูแลสุขภาพในช่วงแรกของชีวิต
จะมีทักษะทางกายภาพ ความฉลาดทางสติปัญญา และความฉลาดทางอารมณ์ที่ดีกว่า
รวมทั้ง มีโอกาสเข้าเรียนจนถึงระดับอุดมศึกษา
และในการวิจัยล่าสุด เมื่อปี พ.ศ. 2559 พบว่า การลงทุนในเด็กปฐมวัยตั้งแต่แรกเกิดถึง 5 ปี
จะให้ผลตอบแทนมากถึงร้อยละ 13
.
เป้าหมายการพัฒนาสุขภาวะเด็กปฐมวัยประกอบด้วยการเจริญเติบโตและพัฒนาการทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สติปัญญา และสังคม
ที่เชื่อมโยงกันเป็นองค์รวมอย่างสมดุล ด้วยกระบวนการ การสร้างเสริมสุขภาวะ
อันนำไปสู่การจัดการเพื่อมุ่งผลลัพธ์ให้เกิดสุขภาวะเด็กปฐมวัยที่สมบูรณ์เต็มตามศักยภาพ
เป็นข้อเสนอจากมติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ ครั้งที่ 4 ที่ได้เสนอให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
สนับสนุนนโยบาย แผนงานมาตรการด้วยการสร้างการมีส่วนร่วมของครอบครัว ชุมชน ภาควิชาการ และภาคเอกชน
โดยใช้งบประมาณและทรัพยากรที่มีอยู่ในท้องถิ่นหนุนเสริม ได้แก่ กปท. และกองทุนอื่น ๆ
เพื่อสร้างเสริมสุขภาวะเด็กปฐมวัยในระดับพื้นที่ รวมถึงการจัดการปัจจัยที่มีผลต่อสุขภาวะเด็กปฐมวัย
กิจกรรมในการพัฒนาสุขภาวะเด็กปฐมวัย
จากคำแนะนำของคณะอนุกรรมการส่งเสริมสุขภาพ และป้องกันโรค
ภายใต้คณะกรรมการหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
ซึ่งมีกิจกรรมต่าง ๆ ๑๓ กิจกรรม
ทั้งที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการพัฒนาด้านการเรียนรู้ของเด็กปฐมวัย และสามารถใช้กิจกรรม
“การส่งเสริม การอ่าน เพื่อส่งเสริมพัฒนาการและการเรียนรู้ (IC)
ในเด็กแรกเกิด เด็กเล็ก และเด็กก่อนวัยเรียน เพื่อส่งเสริมความฉลาดทางอารมณ์ (EQ)
ในเด็กเล็กและเด็กก่อนวัยเรียน สนับสนุนกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพเด็ก (Health Literacy)
ส่งเสริมสนับสนุนกิจกรรมศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก
รวมทั้งในกิจกรรมการพัฒนาความรู้ และทักษะการดูแลเด็กเล็กและเด็กก่อนวัยเรียน
แก่พ่อแม่ ผู้ปกครอง หรือครูผู้ดูแลเด็กในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก
รวมทั้งในกิจกรรมการพัฒนาความรู้และทักษะการดูแลเด็กเล็กและเด็กก่อนวัยเรียน
แก่พ่อแม่ ผู้ปกครอง หรือครูผู้ดูแลในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก
นอกจากนั้น จากทิศทางการพัฒนาเด็กปฐมวัยของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.)
มีเป้าหมายการขับเคลื่อน 3 เรื่อง คือ การส่งเสริมพัฒนา การส่งเสริมโภชนาการและเจริญเติบโต
การดูแลสุขภาพช่องปาก โดยในการขับเคลื่อนเรื่องการส่งเสริมพัฒนาการ
แหล่งข้อมูล กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น-กปท.